خشکی دور چشم یکی از مشکلات شایع در بین افراد است که می‌تواند به دلیل عوامل مختلفی مانند شرایط محیطی، استفاده زیاد از دستگاه‌های دیجیتال، مشکلات پزشکی و یا تغییرات هورمونی ایجاد شود. این مشکل می‌تواند باعث بروز علائم ناخوشایندی مانند قرمزی، سوزش، خارش، احساس خشکی و خستگی چشم‌ها شود. در این مقاله به بررسی علل خشکی دور چشم، اثرات آن بر روی سلامت چشم‌ها، و راهکارهای موثر برای درمان خشکی دور چشم خواهیم پرداخت.
علل خشکی دور چشم
خشکی دور چشم می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد. یکی از علل اصلی آن کمبود رطوبت در این ناحیه حساس است، زیرا پوست دور چشم بسیار نازک و آسیب‌پذیر است و به راحتی دچار خشکی می‌شود. استفاده از محصولات آرایشی نامناسب، حساسیت به مواد شیمیایی، یا قرار گرفتن در معرض هوای خشک و آفتاب نیز می‌تواند منجر به خشکی و تحریک پوست دور چشم شود. همچنین، استرس، کم‌خوابی و کمبود آب بدن از دیگر عوامل مؤثر در خشکی این ناحیه هستند. در برخی موارد، بیماری‌های پوستی مانند اگزما یا پسوریازیس نیز می‌توانند موجب خشکی و التهاب دور چشم شوند.
انواع خشکی دور چشم
خشکی دور چشم می‌تواند به شکل‌ها و شدت‌های مختلفی بروز کند که به طور کلی به سه نوع تقسیم می‌شود:
خشکی خفیف:
در این حالت، پوست دور چشم ممکن است احساس کشیدگی داشته باشد و کمی خشکی را تجربه کند. این نوع خشکی معمولاً به دلیل کمبود رطوبت یا قرار گرفتن در معرض هوای خشک یا آلودگی رخ می‌دهد. علائم معمولاً موقتی بوده و با استفاده از مرطوب‌کننده بهبود می‌یابد.
خشکی متوسط:
خشکی در این حالت ممکن است با قرمزی، سوزش و لایه‌برداری همراه باشد. این نوع خشکی معمولاً به دلیل استفاده از محصولات آرایشی تحریک‌کننده یا قرار گرفتن در معرض محیط‌های خشک و سرد ایجاد می‌شود. ممکن است نیاز به استفاده از کرم‌های آبرسان و مراقبت ویژه برای بهبود وضعیت پوست باشد.
خشکی شدید (التهاب و ترک‌خوردگی):
در این حالت، پوست دور چشم ممکن است به شدت خشک، ترک‌خورده و حتی دچار التهاب شود. این نوع خشکی می‌تواند ناشی از بیماری‌های پوستی مانند اگزما، پسوریازیس یا حساسیت شدید به مواد شیمیایی باشد. این خشکی به درمان‌های تخصصی نیاز دارد و معمولاً باید با مشاوره پزشک یا متخصص پوست درمان شود.
علائم خشکی دور چشم
علائم خشکی دور چشم ممکن است متفاوت باشد و از خفیف تا شدید متغیر باشد. رایج‌ترین علائم عبارتند از:
احساس کشیدگی و سفتی: یکی از اولین نشانه‌ها خشکی دور چشم، احساس کشیدگی و سفتی در ناحیه اطراف چشم است که می‌تواند به دلیل کمبود رطوبت باشد.
قرمزی و التهاب: پوست دور چشم ممکن است قرمز و ملتهب شود، که معمولاً به دلیل خشکی بیش از حد یا حساسیت به محصولات آرایشی و مراقبتی است.
سوزش و خارش: احساس سوزش یا خارش در ناحیه دور چشم از علائم رایج خشکی است. این حالت ممکن است به‌ویژه هنگام استفاده از لوازم آرایشی یا در معرض هوای خشک تشدید شود.
لایه‌برداری و پوسته‌پوسته شدن: در موارد شدیدتر خشکی، پوست دور چشم ممکن است شروع به پوسته‌پوسته شدن کند، که نشانه‌ای از خشکی عمیق و کمبود رطوبت است.
حساسیت به نور: خشکی پوست دور چشم ممکن است باعث حساسیت به نور شود، که در برخی افراد ممکن است به درد یا احساس ناراحتی در برابر نور منجر گردد.
خطوط و چروک‌های بیشتر: در اثر کمبود رطوبت، خطوط ریز و چروک‌های بیشتری ممکن است در ناحیه دور چشم ظاهر شوند و پوست به نظر خشک و کدر برسد.
احساس خشکی و خشکی چشم: در بعضی موارد، خشکی دور چشم ممکن است با خشکی خود چشم یا احساس شن‌ریزش همراه باشد، به‌ویژه در افرادی که از لنزهای تماسی استفاده می‌کنند.
راهکارهای درمان خشکی دور چشم
برای درمان خشکی دور چشم، می‌توان از روش‌ها و راهکارهای مختلفی استفاده کرد. در اینجا برخی از بهترین روش‌ها برای مقابله با خشکی دور چشم آورده شده است:
1. استفاده از مرطوب‌کننده مناسب
کرم‌های مرطوب‌کننده مخصوص دور چشم که حاوی ترکیبات آبرسان مانند هیالورونیک اسید، گلیسیرین و ویتامین E هستند می‌توانند به حفظ رطوبت پوست کمک کنند. این محصولات به تغذیه و نرم کردن پوست حساس اطراف چشم کمک می‌کنند.
2. استفاده از روغن‌های طبیعی
روغن‌های طبیعی مانند روغن بادام شیرین، روغن جوجوبا یا روغن آووکادو می‌توانند برای آبرسانی و درمان خشکی پوست دور چشم مؤثر باشند. این روغن‌ها به نرم شدن و تسکین پوست کمک کرده و مانع از خشکی بیشتر می‌شوند.
3. اجتناب از محصولات تحریک‌کننده
استفاده از محصولات آرایشی و مراقبتی که حاوی مواد شیمیایی خشن، عطر یا الکل هستند، خودداری کنید. این مواد می‌توانند پوست حساس دور چشم را تحریک کرده و خشکی را بدتر کنند.
4. استفاده از کمپرس سرد
استفاده از کمپرس سرد یا کیسه چای سبز خنک می‌تواند به کاهش التهاب و تحریک پوست دور چشم کمک کند. این روش همچنین باعث آبرسانی و تسکین پوست می‌شود.
5. مرطوب نگه‌داشتن محیط
استفاده از رطوبت‌ساز (humidifier) در محیط خشک می‌تواند به حفظ رطوبت پوست کمک کند، به‌ویژه در فصول سرد که هوا خشک‌تر است.
6. خواب کافی و تغذیه سالم
کمبود خواب و تغذیه نامناسب می‌تواند به خشکی پوست دور چشم دامن بزند. برای حفظ سلامت پوست، سعی کنید به میزان کافی بخوابید و از مواد غذایی غنی از آنتی‌اکسیدان‌ها و اسیدهای چرب امگا-3 مانند ماهی و آووکادو مصرف کنید.
7. استفاده از ضدآفتاب
پوست دور چشم بسیار حساس است، بنابراین استفاده از ضدآفتاب مخصوص دور چشم که از پوست در برابر آسیب‌های اشعه UV محافظت کند، ضروری است. قرار گرفتن در معرض آفتاب می‌تواند خشکی و پیری زودرس پوست را تشدید کند.
8. پرهیز از مالش یا فشار بیش از حد
مالش و فشار دادن پوست دور چشم می‌تواند موجب تحریک و خشکی بیشتر شود. بنابراین، سعی کنید هنگام تمیز کردن صورت یا استفاده از محصولات آرایشی، به این ناحیه به آرامی برخورد کنید.
9. مشاوره با پزشک یا متخصص پوست
اگر خشکی دور چشم بهبود نمی‌یابد یا با علائم دیگری مانند التهاب شدید یا قرمزی همراه است، بهتر است با یک پزشک یا متخصص پوست مشورت کنید تا از درمان‌های تخصصی مانند کرم‌های کورتیکواستروئید یا محصولات درمانی تجویزی بهره‌مند شوید.
روش های خانگی برای درمان خشکی دور چشم
برای درمان خشکی دور چشم به صورت خانگی، روش‌های طبیعی و مؤثری وجود دارد که می‌تواند به تسکین و بهبود وضعیت پوست کمک کند. در اینجا چند درمان خانگی برای خشکی دور چشم آورده شده است:
1. استفاده از روغن‌های طبیعی
روغن بادام شیرین: این روغن غنی از ویتامین E است و می‌تواند پوست خشک دور چشم را نرم و مرطوب کند. کافی است چند قطره از روغن بادام شیرین را روی انگشت خود بزنید و به آرامی به دور چشم ماساژ دهید.
روغن جوجوبا: روغن جوجوبا به دلیل خاصیت آبرسانی و ضدالتهابی‌اش، برای درمان خشکی دور چشم بسیار مؤثر است. این روغن به راحتی جذب پوست می‌شود و خشکی را از بین می‌برد.
2. کمپرس چای سبز
چای سبز به دلیل خواص ضدالتهابی و آنتی‌اکسیدانی‌اش می‌تواند به تسکین پوست ملتهب کمک کند. یک کیسه چای سبز را در آب گرم قرار داده و سپس آن را در یخچال بگذارید تا خنک شود. بعد از آن، کیسه چای سرد را به مدت 10-15 دقیقه روی پوست دور چشم قرار دهید.
3. آلوئه‌ورا
ژل آلوئه‌ورا به عنوان یک مرطوب‌کننده طبیعی عمل کرده و پوست را تسکین می‌دهد. یک تکه آلوئه‌ورا را برش دهید و ژل آن را به آرامی روی ناحیه دور چشم بمالید. این درمان می‌تواند خشکی و التهاب پوست را کاهش دهد.
4. عسل و گلاب
عسل دارای خواص مرطوب‌کنندگی است و گلاب نیز به تسکین پوست کمک می‌کند. مقداری عسل را با گلاب مخلوط کرده و به آرامی روی پوست دور چشم بمالید. این ترکیب به آبرسانی پوست کمک کرده و خشکی را برطرف می‌کند.
5. کمپرس سرد
استفاده از یک کمپرس سرد می‌تواند به کاهش التهاب و خشکی پوست کمک کند. یک دستمال نرم یا پنبه را در آب سرد فرو کنید و به مدت 10 دقیقه روی پوست دور چشم قرار دهید تا احساس تسکین و آرامش داشته باشید.
6. ماست و خیار
ماست حاوی اسید لاکتیک است که به آبرسانی پوست کمک می‌کند و خیار به دلیل خاصیت خنک‌کنندگی و مرطوب‌کنندگی می‌تواند پوست دور چشم را نرم کند. یک برش نازک از خیار را روی چشم‌های بسته قرار دهید و از اثر خنک‌کننده آن لذت ببرید. یا می‌توانید کمی ماست را با خیار رنده شده مخلوط کرده و به مدت 10 دقیقه روی دور چشم بگذارید.
7. آبرسانی داخلی
نوشیدن آب کافی به حفظ رطوبت پوست کمک می‌کند. اگر بدن شما از داخل به درستی هیدراته نباشد، ممکن است پوست شما خشک و آسیب‌پذیر شود. بنابراین، حتماً روزانه آب کافی بنوشید تا به رطوبت پوست کمک کند.
8. ماسک آووکادو
آووکادو غنی از چربی‌های سالم و ویتامین‌ها است که می‌تواند پوست خشک را تغذیه کند. نصف آووکادو را له کرده و آن را به دور چشم بمالید. بعد از 15 دقیقه، آن را با آب گرم شستشو دهید.
محصولات درمان خشکی دور چشم
در اینجا چند نوع محصول مناسب برای درمان خشکی دور چشم معرفی شده است:
کرم‌های مرطوب‌کننده مخصوص دور چشم
این کرم‌ها معمولاً حاوی ترکیبات آبرسانی مانند هیالورونیک اسید، گلیسیرین و ویتامین E هستند که به مرطوب کردن و تغذیه پوست حساس اطراف چشم کمک می‌کنند. این محصولات برای رفع خشکی، تیرگی و خطوط ریز مناسب هستند.
ژل‌های مرطوب‌کننده دور چشم
ژل‌ها به سرعت جذب پوست می‌شوند و معمولاً حاوی آلوئه‌ورا یا گلیسیرین برای آبرسانی و تسکین پوست خشک و ملتهب دور چشم هستند. این ژل‌ها برای افرادی که از کرم‌های سنگین‌تر ناراضی هستند، گزینه مناسبی هستند.
چسب‌های مرطوب‌کننده دور چشم
پدهای مرطوب‌کننده که به راحتی به پوست اطراف چشم می‌چسبند، به جذب رطوبت و تغذیه پوست کمک می‌کنند. این پدها معمولاً حاوی هیالورونیک اسید و سایر مواد مغذی هستند که خشکی و پف پوست را کاهش می‌دهند.
کرم‌های آبرسان حاوی کافئین
کرم‌های دور چشم حاوی کافئین می‌توانند به کاهش پف و تیرگی پوست کمک کنند. کافئین به بهبود گردش خون در ناحیه اطراف چشم کمک می‌کند و پوست را از خشکی و التهاب رهایی می‌بخشد.
سرم‌های تخصصی دور چشم
سرم‌های دور چشم غنی از مواد فعال مانند پپتیدها و ویتامین C هستند که علاوه بر آبرسانی، به کاهش چین و چروک‌ها، تیرگی و خشکی پوست اطراف چشم کمک می‌کنند. این سرم‌ها معمولاً سریع‌تر از کرم‌ها جذب پوست می‌شوند.
کرم‌های مخصوص شب دور چشم
کرم‌های شبانه دور چشم معمولاً غنی‌تر از کرم‌های روز هستند و در طول شب که پوست در حال بازسازی است، به پوست کمک می‌کنند تا رطوبت بیشتری جذب کند و از خشکی جلوگیری شود.
ضدآفتاب مخصوص دور چشم
پوست دور چشم حساس است و نیاز به حفاظت ویژه در برابر اشعه UV دارد. ضدآفتاب‌های مخصوص دور چشم با فرمولاسیون ملایم و SPF بالا از آسیب‌های ناشی از آفتاب جلوگیری می‌کنند و به جلوگیری از خشکی و پیری زودرس کمک می‌کنند.
آسیب‌های ناشی از خشکی دور چشم و تأثیر آن بر چشمان
خشکی دور چشم می‌تواند به چشمان و پوست اطراف آن آسیب‌هایی وارد کند که از نظر ظاهری و عملکردی تأثیرگذار است. برخی از این آسیب‌ها عبارتند از:
پف و التهاب: خشکی دور چشم می‌تواند باعث ایجاد پف و التهاب در ناحیه اطراف چشم شود. پوست خشک و آسیب‌دیده ممکن است به راحتی متورم شده و به نظر بی‌حال و خسته برسد.
ایجاد چین و چروک: یکی از پیامدهای خشکی مداوم دور چشم، ایجاد خطوط ریز و چین و چروک است. زمانی که پوست رطوبت کافی نداشته باشد، خاصیت ارتجاعی آن کاهش می‌یابد و باعث بروز پیری زودرس در این ناحیه می‌شود.
افزایش حساسیت: پوست خشک و حساس دور چشم ممکن است در برابر تغییرات دمایی، باد، نور آفتاب یا حتی محصولات آرایشی حساس‌تر شود. این حساسیت می‌تواند باعث تحریک، قرمزی و سوزش شود.
خشکی چشم‌ها: خشکی دور چشم ممکن است به خشکی داخلی چشم‌ها نیز منجر شود. این مشکل معمولاً به احساس خارش و سوزش در چشم‌ها می‌انجامد و ممکن است کیفیت بینایی را کاهش دهد. در برخی موارد، ممکن است فرد احساس کند که جسم خارجی در چشم وجود دارد.
تیرگی و سیاهی زیر چشم: خشکی پوست دور چشم می‌تواند باعث تیرگی و سیاهی زیر چشم شود، چرا که پوست این ناحیه به دلیل کمبود رطوبت و ناتوانی در ترمیم خود، دچار تغییر رنگ می‌شود.
افزایش احتمال عفونت: پوست آسیب‌دیده و خشک بیشتر در معرض عفونت‌ها و التهابات قرار دارد. اگر پوست دور چشم ترک خورده یا زخمی شود، می‌تواند راهی برای ورود باکتری‌ها و ویروس‌ها به بدن باشد.
مواد غذایی مفید برای پیشگیری از خشکی چشم
برای پیشگیری از خشکی چشم و حفظ سلامت آن، مصرف مواد غذایی خاص می‌تواند نقش مؤثری ایفا کند. این مواد غذایی معمولاً غنی از اسیدهای چرب امگا-۳، آنتی‌اکسیدان‌ها و ویتامین‌ها هستند که به مرطوب‌سازی و محافظت از چشم‌ها کمک می‌کنند. برخی از مواد غذایی مفید عبارتند از:
1. ماهی‌های چرب (امگا-3)
ماهی‌هایی مانند سالمون، ماهی تن، ماهی ساردین و ماهی قزل‌آلا حاوی اسیدهای چرب امگا-3 هستند که به کاهش التهاب و بهبود عملکرد غدد اشکی کمک می‌کنند. این اسیدهای چرب به حفظ رطوبت چشم‌ها کمک کرده و از خشکی چشم پیشگیری می‌کنند.
2. دانه‌های چیا و کتان
دانه‌های چیا و دانه‌های کتان نیز منابع غنی از امگا-3 هستند. مصرف این دانه‌ها به کاهش التهاب و بهبود تولید اشک کمک می‌کند و در نتیجه خشکی چشم را کاهش می‌دهد.
3. گردو
گردو یکی دیگر از منابع غنی اسیدهای چرب امگا-3 است. مصرف گردو می‌تواند به رطوبت‌رسانی به چشم‌ها کمک کند و از خشکی آن‌ها جلوگیری کند.
4. سبزیجات برگ سبز
سبزیجات برگ سبز مانند اسفناج، کلم‌کالی و کاهو حاوی مقادیر بالایی از لوتئین و زآگزانتین هستند که به سلامت چشم‌ها کمک کرده و از آسیب‌های ناشی از نور آبی و رادیکال‌های آزاد محافظت-9i می‌کنند.
5. آووکادو
آووکادو منبع غنی از ویتامین E است که به حفظ رطوبت چشم‌ها کمک می‌کند و خاصیت آنتی‌اکسیدانی آن از آسیب سلولی به چشم‌ها جلوگیری می‌کند.
6. هویج
هویج حاوی بتاکاروتن است که به تبدیل به ویتامین A کمک می‌کند. این ویتامین برای سلامت چشم‌ها ضروری است و به جلوگیری از خشکی چشم و بهبود بینایی کمک می‌کند.
7. سیب‌زمینی شیرین
سیب‌زمینی شیرین نیز منبع خوبی از بتاکاروتن و ویتامین A است که از خشکی چشم پیشگیری کرده و سلامت آن را حفظ می‌کند.
8. مرکبات (ویتامین C)
مرکبات مانند پرتقال، گریپ‌فروت و لیمو سرشار از ویتامین C هستند که به تقویت سیستم ایمنی بدن و محافظت از چشم‌ها در برابر عفونت‌ها و خشکی کمک می‌کند.
9. لوبیا و نخود
لوبیا و نخود منابع خوبی از روی هستند. این ماده معدنی برای سلامت شبکیه و جلوگیری از خشکی چشم مفید است.
10. آب
نوشیدن آب کافی در طول روز برای حفظ رطوبت عمومی بدن و به‌ویژه چشم‌ها ضروری است. هیدراته بودن بدن به جلوگیری از خشکی چشم‌ها کمک می‌کند.
بهترین پماد برای درمان خشکی دور چشم
برای درمان خشکی دور چشم، استفاده از پمادهای مخصوص می‌تواند به مرطوب کردن و تسکین پوست حساس این ناحیه کمک کند. در اینجا چند مورد از بهترین پمادهای خشکی دور چشم معرفی شده است:
بیشتر بخوانید: بررسی سرم دور چشم اوردینری
1. پماد دور چشم ویتامین A (رتینول)
پمادهای حاوی ویتامین A یا رتینول برای بهبود بافت و تقویت پوست اطراف چشم مفید هستند. این پمادها به تحریک تولید کلاژن کمک کرده و در درمان خشکی و خطوط ریز مؤثر هستند. با این حال، باید با احتیاط و به میزان کم استفاده شوند زیرا ویتامین A ممکن است پوست حساس دور چشم را تحریک کند.
2. پماد آلوئه‌ورا
پماد آلوئه‌ورا یکی از بهترین انتخاب‌ها برای درمان خشکی پوست دور چشم است. آلوئه‌ورا به دلیل خواص ضدالتهابی و آبرسانی‌اش، پوست اطراف چشم را تسکین داده و از خشکی و التهاب جلوگیری می‌کند.
3. پماد هیدروکورتیزون (در موارد شدید)
پماد هیدروکورتیزون معمولاً برای درمان التهاب‌های شدید پوست و کاهش تورم و قرمزی استفاده می‌شود. این پماد باید با احتیاط استفاده شود و معمولاً در صورت تجویز پزشک مناسب است.
4. پمادهای حاوی روغن نارگیل
پمادهای حاوی روغن نارگیل به دلیل خاصیت مرطوب‌کنندگی و ضدباکتریایی خود، می‌توانند خشکی پوست دور چشم را به سرعت درمان کنند. روغن نارگیل پوست را نرم کرده و از بروز ترک‌های خشک جلوگیری می‌کند.
5. پماد دور چشم The Ordinary Caffeine Solution 5% + EGCG
پماد اوردینری ترکیب کافئین و EGCG (یک نوع آنتی‌اکسیدان) دارد که علاوه بر کاهش پف و تیرگی دور چشم، به مرطوب کردن و بهبود خشکی پوست دور چشم کمک می‌کند.
6. پماد لوسیون کرم دور چشم CeraVe
پماد دور چشم CeraVe یکی از بهترین انتخاب‌ها برای مرطوب‌سازی پوست حساس اطراف چشم است. این کرم حاوی هیالورونیک اسید، گلیسیرین و روغن‌های طبیعی است که رطوبت پوست را حفظ می‌کنند.
7. پماد مرطوب‌کننده Aquaphor
Aquaphor پمادی است که به ترمیم و مرطوب‌سازی پوست خشک و ترک‌خورده کمک می‌کند. این پماد به‌ویژه برای پوست‌های بسیار خشک و حساس مناسب است و از خشکی و تحریک پوست دور چشم جلوگیری می‌کند.
بیشتر بخوانید: بهترین کرم دور چشم کلینیک
گالری والا: مرجع خرید لوازم آرایشی اصل و باکیفیت
گالری والا به عنوان مقصدی مطمئن برای خرید لوازم آرایشی اصل، مجموعه‌ای بی‌نظیر از بهترین برندهای معتبر جهانی را برای مشتریان خود به ارمغان آورده است. این گالری با ارائه محصولات اورجینال و باکیفیت، تجربه‌ای لوکس و منحصر به فرد از خرید لوازم آرایشی را فراهم می‌کند. تیم گالری والا با دقت و توجه به جزئیات، تمامی محصولات را از منابع معتبر تأمین کرده و شما را از اصالت و کیفیت هر محصولی که خریداری می‌کنید، مطمئن می‌سازد. از کرم‌های مراقبتی گرفته تا انواع آرایش‌های حرفه‌ای، گالری والا همیشه به شما کمک می‌کند تا بهترین انتخاب‌ها را داشته باشید و زیبایی طبیعی خود را به بهترین شکل ممکن به نمایش بگذارید.
نتیجه‌گیری
خشکی دور چشم یک مشکل شایع است که می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی مانند شرایط محیطی، استفاده از دستگاه‌های دیجیتال، بیماری‌ها و تغییرات هورمونی باشد. درمان خشکی دور چشم نیاز به شناسایی علت آن دارد و می‌تواند شامل استفاده از قطره‌های اشک مصنوعی، مرطوب‌کننده‌های چشم، تغییرات سبک زندگی و درمان‌های دارویی باشد. همچنین، پیشگیری از خشکی چشم با رعایت نکات ساده و استفاده از عینک‌های مناسب می‌تواند به سلامت چشم‌ها کمک کند.
در صورتی که خشکی چشم شما ادامه پیدا کند یا علائم آن شدید شود، مراجعه به پزشک و متخصص چشم ضروری است تا درمان‌های مناسب‌تر و مؤثرتر دریافت کنید.
